‘Şu an 50 yaşındayım ama yakında 48 olacağım’ Güney Kore’de yaş hesabı değişti, kafalar karıştı
Pek çok insan üzere Kim Hae Yeon için de 50’nci yaş günü zorlayıcı oldu. Lakin pek çok kişinin tersine Kim, bu şiddetli imtihana bir değil iki defa girecek.
Geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal’a konuşan Kim, “Şu an 50 yaşındayım ancak yakında 48 olacağım” tabirlerini kullandı.
Kafanız karışmış olabilir. Çabucak açıklayalım: Bugün yürürlüğe giren bir yasa sayesinde yalnızca Kim değil, Güney Kore’de yaşayan milyonlarca insan 1 hatta 2 yaş gençleşmiş olacak.
31 ARALIK’TA 1 YAŞINDA DOĞAN BEBEK, 1 OCAK’TA 2 YAŞINDA
Geçmişte ülkede yapılan yaş hesabı dünyanın geri kalan yerlerinden daha farklıydı. Beşerler doğar doğmaz 1 yaşında sayılıyor akabinde da 1 Ocak’ta yeni bir yaş daha alıyordu. Yani 31 Aralık’ta doğan bir bebek bir gün içinde 2 yaşına gelmiş oluyordu.
Yürürlüğe giren kanunla Koreliler, doğduğumuz gün 0 yaşında olduğumuz milletlerarası yaş standardına geçiş yapacak. Bu da Kim üzere milyonlarca kişinin gençleşmesi ve yaşlarını belirlemek için doğum tarihlerini o günün tarihinden çıkarmaları manasına geliyor. Resmî dokümanlar de memleketler arası standartlar doğrultusunda güncellenecek.
Kim, 2024 yılında yine 50 yaşına girecek.
KÖKÜ ÇOK ESKİYE DAYANAN BİR SİSTEM
Yaş hesabının doğum tarihlerinden çok takvim yılına bağlanması Doğu Asya ülkelerinde yerleşmiş kadim bir kültürün yapıtı. Bu toplumlarda insanın anne karnında geçirdiği mühlet de yaşının bir kesimi kabul ediliyor.
Çin ve Japonya uzun vakit evvel global standardı benimsedi. Geçen yıl seçilen Güney Kore Devlet Lideri Yoon Suk Yeol da seçim kampanyası sırasında sistemi değiştirme kelamı vermişti.
Seul idaresi vakti büken yasanın yürürlüğe gireceğini “Güney Kore Gençleşiyor” sloganıyla duyurdu.
GENÇLEŞMEKTEN MEMNUN OLMAYAN ÇOK VAR
Milyonlarca insanın gençleşecek olması, toplumda birtakım sıkıntılara yol açma potansiyeline sahip. Çünkü yaş, Koreliler ortasındaki hiyerarşiyi belirleyen çok değerli bir öge. Pek çok kültürde olduğu üzere, Kore’de de bireylere nasıl hitap edileceği yaşıyla belirleniyor.
“Kaç yaşındasın?” sorusu Güney Korelilerin yabancılarla olan günlük sohbetlerinde dahi sık sık lisana getiriliyor. Hatta 2018’de Pyeongchang’da yapılan Kış Olimpiyatları öncesinde yetkililer vatandaşları ülkeyi ziyaret edecek yabancılara bu soruyu sormamaları için uyarmıştı.
İnternet üzerinden Korece eğitim hizmeti vere Talk to Me in Korean sitesinin kurucusu Sun Hyun Woo, “Çocuklar oyun parkında tanıştıklarında birbirlerine isimlerinden evvel yaşlarını sorarlar” dedi.
Dün 15 yaşında olan Lee Jin Soo, yeni kanunla 13 yaşına geri dönecek. Okuldaki yaşıtlarından bir kısmı ise 14 olacak. Lee, arkadaşlarının şimdiden kendisine “hyung” yani ağabey demesi için ısrar etmeye başladığını belirterek, “Onlarla tıpkı yaşa gelmek için doğum günümün olduğu Ekim ayına kadar beklemek zorunda olmak canımı sıkıyor” diye konuştu.
Güney Kore Eğitim Bakanlığı’nın yayımladığı rehberde, öğrencilere yaş farklarına takılmamaları gerektiği uyarısı yapıldı. Rehberde, “Bu durum size başta tuhaf gelebilir” tabirleri de yer aldı.
EVLİLİK BASKISI KARŞISINDA 2 YIL KAZANDI
Bir ofis çalışanı olan Kim Ji Soo, Ocak ayında 30 yaşına girdi lakin yeni maddeyle 29 olacak. Kim toplum içinde yaşını soranlara 30 demeye devam edeceğini zira bu biçimde daha fazla tartısı olduğunu hissettiğini söyledi. Özellikle iş yerinde kimi meslektaşlarının 20’lerinde olduğu için kendisini küçük gördüğünü söyleyen Kim, “Ben 30’da kalacağım” diye konuştu.
Bir başka beyaz yakalı olan Park Jeong Yeon ise bir anda 30’dan 28’e inecek olmanın kendisini çok memnun ettiğini söyledi. Çünkü Park’ın ebeveyni kızlarının 30’larının ortasına gelmeden evlenmiş olmasını istiyor. Yaşını 2 yıl geriye çekmek genç bayana vakit kazandırıyor.
Park, “Annem ve babam bana daima çocuk üzere davranmak için çok yaşlı olduğumu söylüyorlardı. Ancak artık 20’lerimde 2 yılım daha olduğunu kabullenmek zorundalar” dedi.
Yeni maddede gri alanları önlemek için birtakım istisnalar da belirlendi. Örneğin çocukların okula başlaması ve genç erkeklerin askerlik yoklaması yaşını belirlemek için yeniden klasik prosedür kullanılacak. Alkol tüketim yaşı da 20’den 19’a indirilecek yani uygulamada bir değişiklik olmayacak. (Örneğin geçtiğimiz günlerde bir gazetenin manşeti “2004’te doğanlar içki içebilecek mi?” sorusu eşliğinde memleketler arası standardın yaratacağı baş karışıklıklarını gündeme taşıyordu.)
YABANCILAR ŞAD, MARKALAR MEMNUN
Uluslararası standarda geçiş, Güney Kore’de yaşayan yabancılar için ise bir rahatlama oldu.
Onlardan biri olan Sasha Smirnova, 2021 sonunda Rusya’dan Seul’e taşındığında 30 yaşındaydı fakat kısa mühlet içinde 32 yaşında olduğunu öğrendi. Bir bilgi teknolojileri şirketinde çalışan Smirnova, “İlk duyduğumda ‘Hadi canım’ dedim” diye konuştu.
Bazı Korelilerin memleketler arası yaş hesaplarını yapmakta zorlanması hükümeti ve çeşitli markaları da harekete geçirdi. Hesabın nasıl yapılacağını gösteren resmî bilgilendirmelerin yanı sıra pek çok internet sitesine “Uluslararası Yaş Hesaplayıcılar” eklendi.
Bir e-ticaret sitesi hesaplayıcıyı kullananlara kolajen üretimini artıran kremler, gece kremleri üzere yaşlanma tersi eserler ikram ediyor.
Bir lunapark da doğum günü Haziran ve Temmuz aylarında olanlar için biletlerde indirim uyguluyor. Bu kampanyanın başlığı, “Eski yaşıma güle güle!”
The Wall Street Journal’ın “Everyone in South Korea Is About to Get One or Two Years Younger” başlıklı haberinden derlenmiştir.