2022’de AB: Savaş, enerji krizi, enflasyon…
Avrupa Birliği (AB) 2022’yi Rusya ile tansiyondan güce, iktisattan güvenlik ve göç problemine kadar birçok sınamayla geçirdi.
2022, AB için Fransa’nın periyot başkanlığıyla başladı. 14 yılın akabinde misyonu üstlenen Fransa’nın gündeminde güvenlik ve savunmada AB’nin özerkliğinin artırılması, AB’nin dış sonlarının daha düzgün korunması, sistemsiz göç ve geri dönüşlerle ilgili önleyici ve acil önlemler yer alıyordu.
Ancak 2021’in sonlarına yanlışsız Rusya’nın Ukrayna hududunda yaptığı askeri tahkimatın bu ülke ile gerginliği basamaklı olarak artırması, AB’nin 2022’de tüm odağının, farklı boyutlarıyla Rusya ile münasebetlere yönelmesine neden oldu. Rus ordusunun 24 Şubat’ta Ukrayna’ya atağıyla tansiyon zirve noktasına çıktı ve son 2 yıldır Covid-19’un tesirleriyle gayret eden AB için başta iktisat ve güç alanlarında yeni zorlukların yolu açıldı.
ENERJİ KRİZİ SÜRÜYOR
AB ülkeleri, 2022’de güç ve enflasyon krizlerini bir ortada yaşadı. Güçte dışa bağımlı olan Avrupa ülkeleri bilhassa 2022’nin birinci aylarından itibaren süratle artan doğal gaz ve elektrik fiyatlarıyla karşılaştı.
Enerji fiyatlarındaki yükseliş karşısında çaresiz kalan Avrupa ülkelerinde enflasyon da yükseliş eğilimine girdi ve böylelikle, Avrupa’da enflasyon, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yüzde 2’lik gayesinin çok üzerine çıkmış oldu.
AB ve Avro Bölgesi’nde enflasyon yılın birinci ayına rekor kırarak girerken, enflasyondaki artış, Rusya-Ukrayna savaşıyla daha da hızlandı. Güç fiyatlarındaki artış başka eserlere yansımaya başladı.
Bu durumun yıl genelinde sürmesiyle çok sayıda Avrupa ülkesinde çalışanların alım gücü süratle geriledi, bu da uzun yıllardır görülmeyen boyutta protestolara neden oldu.
RUSYA’YA ARKA ARDA YAPTIRIMLAR
AB, şubat ayında başlayan savaşın akabinde Rusya’yı amaç alan çok sayıda ekonomik yaptırımı uygulamaya koydu. 2022 içinde AB Rusya’ya yönelik toplam 9 farklı yaptırım paketini hayata geçirdi.
Hızla yükselen doğal gaz ve elektrik fiyatları, Avrupa ağır endüstrisini de eşi gibisi görülmemiş bir krize soktu. Yüksek faturalarla karşılaşan demir, çelik, gübre, alüminyum, çinko, cam üzere kritik dallardaki fabrikalar, artan güç maliyetleri ve belirsizlikler nedeniyle üretim kahırları yaşadı.
GÖÇ DALGASI
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı yeni bir göç problemini ortaya çıkardı. AB ülkelerine büyük çoğunluğu bayan ve çocuk, 8 milyon civarı kişi göç etti.
AB tarihinde birinci kere etkinleştirilen süreksiz muhafaza statüsü sayesinde Ukraynalılar, AB ülkelerinde oturma ve çalışma müsaadesi alabildi, eğitim ve sıhhat hizmetlerinden faydalandı.
Ukraynalılara ayrıyeten toplumsal refah yardımı, barınma yardımı ve geçim yardımı üzere imkanlar verildi. Suriye, Afganistan, Irak yahut Afrika üzere yerlerdeki silahlı çatışmalardan kaçanların, AB’ye “geri itme” üzere uygulamaları aşarak girebilmesinin akabinde birtakım ülkelerde barınacak yer dahi gösterilmemesi ve lakin yüzde 40’ının kabul alabilmesi göz önüne alındığında AB, Ukraynalılara ayrıcalıklı davrandığı için tenkitlerin amacı oldu. (AA)
