Çin ile Tayvan arasında tansiyon yükseliyor: 42 hava aracı ve gemi tespit edildi
Bakanlık açıklamasında, 37 hava aracının, Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” (ADIZ) ilan ettiği alanda uçtuğu belirtildi.
Açıklamada, 12 “J-10”, 14 “J-16” savaş uçağı, 4 “H-6” bombardıman uçağı, 2 “Y-20” havadan yakıt ikmal uçağı, 2 “Y-9” nakil uçağı, 2 “KJ-500” erken ihtar uçağı ile “WZ-7” tipi silahlı dronun, ADIZ’ın güneydoğu ve güneybatı kısımlarına girdiği kaydedildi.
Hava alanı, milletlerarası hukukta kıyıdan 22 kilometre aralıktaki kara suları üzerindeki hava alanını içine alan bölgeyi tanımlıyor. Milletlerarası hukukta tarifi bulunmayan Hava Savunma ve Tanımlama Alanı (ADIZ) ise tek taraflı ilan ediliyor. Tanımlama alanı, tarifli hava alanını ihlal niyeti olmayan sivil uçakları kapsamına almıyor lakin bölgeye giren askeri uçaklar, potansiyel tehdit olarak değerlendirilip uyarılıyor.
Uçuşlar ve gemi devriyelerinin, ABD’nin Tayvan’daki defakto büyükelçiliği niteliğindeki Amerikan Enstitüsünün Başkanı Laura Rosenberger’in Ada’yı ziyaret ettiği günlere denk gelmesi dikkati çekti.
Rosenberger, hafta başında Tayvan medyasına yaptığı açıklamada, ABD’nin Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın devamını istediği, Ada’nın öz-savunmasına dayanak için silah satışını sürdüreceğini tabir etmişti.
ABD’nin diplomatik olarak tanımadığı Tayvan ile üst seviye ziyaretler ve silah mutabakatlarıyla gayrı resmi bağlantılarını sürdürmesi, Ada’yı topraklarının modülü olarak gören Çin’in reaksiyonunu geçiyor.
Önceki ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Ağustos 2022’de Tayvan’a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin ortasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin akabinde Ada etrafında fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlerken, gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlarda Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınları sularına düşmüştü.
Çin ordusu, Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in nisan ayı başında Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaretlerinin ertesinde ABD’ye “transit ziyaret” yaparak Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile görüşmesinin akabinde da Ada etrafında 3 gün süren askeri tatbikat düzenlemişti.
Çin’in topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasında iç savaşın akabinde ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.
Pekin, “Tek Çin” unsurunu vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlar kurmasına, Birleşmiş Milletler ve öteki memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik münasebetleri kesmesini koşul koşuyor.