ODTÜ Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı’nda akademisyen olan Prof. Dr. Elif Uysal’ın özgeçmişi, geçtiğimiz hafta toplumsal medyada viral olmuştu. Girdiği her okuldan birincilikle mezun olan Uysal’ın iş tecrübeleri de herkes için epey etkileyici. Bu kadar parlak ve genç bir bilim insanı olan Elif Uysal’a ulaşıp merak ettiğimiz soruları yönelttik. Buyurun Prof.Dr. Elif Uysal ile yaptığımız röportaja ?
Geçtiğimiz günlerde toplumsal medyada dolaşan bir CV büyük gündem yaratmıştı. ODTÜ EE’de eğitim vazifelisi olan Prof. Dr. Elif Uysal’ın girdiği her okulda birincilikle mezun olması ve iş tecrübeleri, gören herkesin takdir etmesine sebep oldu. Biz de Elif Hoca’yı bulduk ve merak ettiğimiz birkaç soruyu yönelttik.
Sosyal medyada CV’nizin dolaştığını görünce ne düşündünüz?
Magazinsel bir durum olduğunu düşünerek biraz rahatsız oldum birinci evvel. Bilhassa CV’deki ekstrem lakin çok geride kalmış okul başarılarından ötürü gündem olmak çok hoşuma gitmedi. Fakat daha sonra, 1997’de yaptığım mezuniyet konuşması da paylaşıldı, ona yazılan yorumları görünce insanların sahiden o yıllardan bu vakte bir köprü oluşmuş olduğunu gördüm. İnsanların hakikat şeyi takdir ediyor olduğunu düşündüm. Bilhassa gençlerin ve sanırım ODTÜ öğrencilerinin beğeni, “hocam olur kendisi, en uygun hocamızdır” üzere yorumlar yazmışlar. Egosundan sıyrılmış biridir demiş birisi. Rastgele biri de çıkıp yeterli değildir yazmamış. Eğitimle ilgili bugüne kadar resmi manada rastgele bir ödül almadım lakin işte bunlar en büyük ödül oldu bana.
Her girdiğiniz okulda birincilik ve harika bir muvaffakiyet görüyoruz. Bunu nasıl sağladınız?
Yaptığım işleri ciddiye alarak. Takıntılı ya da mükemmelliyetçi birisi olmadım, hatta hırslı bile sayılmam. Diğerleriyle ilgilenmem mesela, içsel motivasyonla kendi standartlarıma nazaran yeterli bir iş yapmaya çalışırım. Kelamında durmak, sorumluluk kıymetlidir benim için. Pes etmeme özelliğim var. Sanırım bundan.
Türkiye’de kalmak yerine yurt dışında bu başarınızı kullanmayı hiç düşündünüz mü?
Aslında mesleğime de ABD’de başadım. Doktorayı tamamlarken EE alanında en önde gelen ABD üniversitelerinden tenure-track öğretim üyeliği teklifleri almıştım. Tam o sırada birinci çocuğum dünyaya geldiğinden, tenure-track öncesi 2 yılı biraz daha az sorumluluğu olan bir postdoctoral lecturer konumunda geçirmek istedim. Daha sonra öğretim üyeliğine geçtim. Öğretim üyeliğinin birinci yılı içerisinde, NSF’ten itibarlı bir araştırma fonu aldım 350 bin dolar fiyatında. Amerika’daki akademik meslek ve sonrasında girişimciliğin âlâ gidebileceği görünüyordu. Ancak Türkiye’ye dönmek konusunda daha güçlü bir hissim oldu ve döndüm.
Eski eşiniz de dünyaca ünlü bir yazılımcı. Çok bilimsel bir aile üzere görünüyorsunuz. Çocukların da sizin üzere akademiye ilgileri var mı?
abis-files.metu.edu.tr
Evet, eski eşim Bülent Bıyıkoğlu, son derece âlâ bir yazılımcıdır. Daha ODTÜ EE öğrenciliğinden itibaren müzik alanında sinyal sürece konusuna yöneldi, bu alanda dünyanın en âlâ yazılım tabanlı ses sentezörlerinden Synthmaster eserini geliştirdi. Türk Marşı’na atıf yapan KV331 ismini verdiği şirketini Ankara’da kurarak Türkiye’den dünyaya müzik yazılımı ihraç ediyor yıllardır. Yurt içinde müşterisi yok denecek kadar az. Hayatımda tanıdığım günde en çok saat çalışan, dürüst ve ülkesine bağlı insan. Büyük oğlumuz 2021’de TED Ankara Koleji’ni birincilikle bitirerek ve üniversite imtihanlarının ikinci evresinde tüm soruları hakikat yanıtlayarak, sayısal puanda Türkiye 23. Sü oldu. O yıl en yüksek puan ile ODTÜ EE’ye giren öğrenci oldu, artık 4. Sınıfta. O da benim üzere haberleşme alanında kendini geliştiriyor. Küçük oğlumuz da TED Ankara Koleji’nde Bilim İnsanı Yetiştirme Programı’nda. Bülent ve ben de tıpkı okulda bu programa tahminen ilham olmuş olan A-1 sınıfı öğrencileriydik 1993’te.
Akademiysen / bilim insanı olmasaydınız ne olurdunuz?
Küçüklüğümde Dans koreografı olmak isterdim. Bunun dışında film yönetmeni yahut yazar/şair olmak isteyebilirdim.
Bu kadar başarılı olmak için olağan hayatınızdan feragat ettiğiniz şeyler oldu mu?
Türkiye’deki akademik hayatta ders verme yükü ABD’dekinin en az iki katı olduğundan araştırma yapabilmek için toplumsal hayattan büyük ölçüde feragat etmek durumunda kaldım. Kültürel etkinliklere, okumaya, spor yapmaya, tatile, okumaya nispeten az vakit ayırabildim.
Z jenerasyonu ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
Yüzlerce öğrencim ve iki oğlum sayesinde Z jenerasyonunu biraz tanıma fırsatı buldum. Onları samimi buluyorum. Biz X nesli kadar itaatkar ve körü körüne çalışkan olmaktansa emeklerini bedel verdikleri şeylere veriyorlar. Bağlanmacı değiller, bence daha hoşgörülü ve açık fikirliler. Ben onlarla çok yeterli anlaşıyorum ve toplumsal medyada beni takdir etmeleri beni inanılmaz duygulandırdı.
Size imrenerek bakan ve eğitim hayatı için uğraş gösteren gençlere bir tavsiyeniz olur mu?
Öğrenilmiş çaresizliklere kulak asmamalarını, bilgiden güç alıp kendilerine güvenerek yapacakları işin peşini bırakmadan ilerlemelerini tavsiye ederim. Medyatik olmayı sevmesem de onlara kendi seçimlerim ve hayatımla bir nebze ilham verebiliyorsam, ellerini tutabiliyorsam bunun için bedel. Bir de, bu gençlerin, hem yaşıtlarına ileride kendilerinden sonraki jenerasyonlara, örneğin anne baba olduklarında yetiştirecekleri çocuklara karşı dengeli davranmalarını öneririm. Şahsî hayatta olduğu kadar toplumdaki nizamın ve muvaffakiyetin hem toplumsal hem iş bağlarındaki samimiyet, ciddiyet ve tutarlılıkla sağlanacağına inanıyorum. Toplumda etik ve tutarlılık manasındaki nizam daha yeterli oturursa hepimizin ferdî manadaki uğraşları daha az sürtünme ile karşılaşıp daha aktif olabilecek.