En Soğuk Gecenin 108. Yıl Dönümü: Sarıkamış Destanı! Sarıkamış Harekatı Nedir? En Özel Sarıkamış Anma Sözleri

Sarıkamış Harekatı, 22 Aralık 1914’te başladı ve 5 Ocak 1915’e kadar sürdü. Sarıkamış yakınındaki Allahuekber dağlarında, Kars’ı Ruslardan geri almak için başladı, Sarıkamış Harekatı!

Sarıkamış Harekâtı, I. Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında Sarıkamış ve çevresinde gerçekleşen muharebelerdir. Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri taktik yanlışları nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmış bir askeri teşebbüstür.

Harekat, Sarıkamış yakınlarındaki Allahuekber dağlarının eteklerinde, Sarıkamış ve etrafında (Oltu, Narman, Penek, Horasan, Bardız, Mecingirt, Karaurgan, Divik’te) gerçekleşmiştir.

Sarıkamış’ta gerçekleşen kara çatışmalarında Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığına göre Sarıkamış’ta 60 bin askerimiz donarak şehit olmuştur. Harekatın en acıklı kısmı, Osmanlı kayıplarının bir birçoklarının Rus’lar ile yapılan çarpışmalarda değil de ağır soğuk hava şartları yüzünden ölmesidir. 

Sarıkamış Harekatı, Enver Paşa’nın verdiği buyrukla 22 Aralık 1914 tarihinde başlamıştır. Birinci günleri muvaffakiyet ile geçen harekatın ilerleyen tarihlerinde, yani Ocak ayının başlarına gerçek çok soğuyan ve tipiye dönen hava taarruzun seyrini değiştirmiştir. 4 Ocak 1915 tarihinde yollar kapanmış, çadırlar yıkılmıştır. Dondurucu soğuk, kar, tipi, dizanteri ve tifo 60 bin vatan evladının şehit düşmesine neden olmuştur. Taaruz 5 Ocak 1915 tarihinde sonlandırılmıştır. 

Sarıkamış Harekatı’nda 60 bini donarak olmak üzere 78 bin vatan evladı şehit olmuştur.

Onlar dondu, biz yandık. Ruhları şad olsun!

• Bundan tam 108 yıl evvel 78 bin yiğit vatan evladı, kar demedi, kış demedi, soğuk demedi, geri dönmeyi bir an bile düşünmedi; yılın en soğuk günlerinde vatan uğruna, millet uğruna Hakk’a yürüdü. Sarıkamış şehitlerimizin ruhları şad olsun. Rabbim tüm şehitlerimizden razı olsun. 

• Öyle bir üşüdün ki ebediyen yanmazsın diyordu şair. Vatan için kefenleri kar olan kahramanlar!

• Sarıkamış yaramdır, borandır Sarıkamış Sarıkamış ayazdır, destandır Sarıkamış Tam 78 bin anadır Sarıkamış… Rabbim şehitliklerini kabul etsin! 

• 22 Aralık 1914’te Vatanı için Donarak Hakk’a yürüyen Sarıkamış Şehitlerimizi, Rahmet, Hürmet ve Minnetle anıyoruz. Ruhlarınız şad, yerleriniz Cennet olsun

• 108 yıl evvel bugün Allah Ekber dağlarında istiklal ve istikbalimiz için Hakk’a yürüyen; vatan ve millet sevgisinin fedakarlığın, inancın ve kahramanlığın destanını yazan Sarıkamış şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyoruz. 

• Sarıkamış’ta bu vatan için gözünü kırpmadan şehadete yürüyen ulu askerlerimizi rahmet ve minnetle anıyoruz.

• Sarıkamış Harekatı’nın 108. yılında şehitlerimizi rahmet, minnet ve şükranla yad ediyoruz. 

• 108 sene önce Sarıkamış’ta ölümsüzleşen kahraman ecdadımızı rahmet ve minnetle yad ediyoruz.

• Kardan kefenlere bürünen aziz şehitlerimizi rahmet ve minnetle yad ediyoruz.

• Sarıkamış Harekatı’nda vatan uğruna Allahuekber Dağları’nda Hakk’a yürüyen şehitlerimizi dualarla ve hürmetle anıyorum. Ruhları şad Yerleri aden olsun.

• Öyle bir üşüdün ki ebediyen yanmazsın. 

• İnsanlık üşüdü, vicdan üşüdü, birinci defa toprak üşüdü, Askerlerimiz üşüdü… Ruhları şad olsun!

• ‘Allahuekber’ derken gür sesiyle bir ordu: AllahuEkber Dağı soğuktan yanan kordu. 

• Kelimelerin bittiği, hayallerin dondurulmuş olduğu yer Sarıkamış! 

• ‘Kefensiz kar çiçeklerini’ unutmadık, unutmayacağız!

• Karın altında gencecik vücutları, kış bitip karlar eriyince ortaya çıkmıştı. Kardelen misali… Bembeyaz bir hüzünle bize vatanın manasını sessiz bir biçimde haykırıyorlardı.

• Kar çiçeği oldular baharla beraber Kardelen’e döndüler… Kır çiçeği oldular yaz mevsiminde burcu burcu koktular… Bu aden vatana buzdan bekçi oldular… Bu o denli bir aşktı ki, vakti dondurarak tarih oldular. Kahraman şehitlerimizi hürmet ve dualarla yad ediyoruz. 

• Onlar dondu bizler yandık.

• ‘Ey sonsuzluğun sahibi, sana ulaşmak istiyorum Durun kapanmayın pencerelerim Güneşimi kapatmayın Beton çok soğuk, üşüyorum.’ Muhsin Yazıcıoğlu

• ‘Cehennem olsa gelen, göğsümüzde söndürürüz.’ M. Akif Ersoy 

• ‘Şehid’in mevtten duyduğu ızdırap, sizden birinin çimdikten duyduğu ızdırap kadardır.” Hz. Muhammed (S.A.V))

Hele söyle kurban olduğum, hele söyle, Efim efim donarken gecenin ayazında. Nefesin buhar olup çıkarken son sefer, Çıkmamış bıyıklarından buz sarkarken yiğidim, Elin mi evvel dondu, yoksa ayakların mı? Kim düştü evvel toprağa sen mi arkadaşın mı? Doksan bin can düşerken bir bir yere Yükselirken sessiz çığlıklar tekbirlerle birlikte. Kim düştü evvel aklına anan mı?Hele söyle kurban olduğumYoksa yoksa balan mı? Şimdi ne vakit aklıma düşsen Gözümden yüreğime gözyaşlarım buz tutmuş.Ne vakit seni ansam. İçim yanar, dışım donar. İçim dışım çığ meblağ. Sarıkamış palavradır, borandır Sarıkamış, Sarıkamış ayazdır, destandır Sarıkamış, Sarıkamış evlattır tam doksan bin. Evladı buz kesmiş, evladı toprak olmuş, Tam doksan bin anadır Sarıkamış. Doksan bin anadır Sarıkamış. Yaradır Sarıkamış, Borandır Sarıkamış, Destandır Sarıkamış…

                         Bedirhan Gökçe

Bu yıl, harekatın 108. yılında; Sarıkamış Şehitlerini Anma Programı’nın 6-8 Ocak 2023 tarihleri ortasında Sarıkamış’ta yapılması planlanıyor.