“Kenenin üzerine gaz yağı, benzin, çamaşır suyu dökmeyin” uyarısı
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Açıcı ve OMÜ Tıp Fakültesi Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Esra Tanyel, havaların ısınmasıyla birlikte artan kene olaylarına karşı ikazlarda bulundu.
OMÜ’den yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Prof. Dr. Mustafa Açıcı, Türkiye’de kenelerin taşıdığı Kırım Konga Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsünü en çok taşıyan kene cinsinin “Hyalomma Marginatum” olduğunu belirtti.
Bu tıbbın Türkiye’de daha çok Gümüşhane, Tokat, Çorum, Zonguldak, Sivas, Yozgat ve Karabük’te yayılım gösterdiğine işaret eden Açıcı, havaların ısındığı bugünlerde açık alana çıkmak isteyenlerin önlemli davranmaları gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Açıcı, “Keneler gölgemizi ve yaydığımız karbondioksit kokusunu da algılayarak etkin duruma geçiyorlar. Kimisi de otların yüzey kısmında bekliyor. Kenelerin ayak ucunda yastık gibisi bir oluşum bulunuyor ve rahatça deriye nüfuz edebiliyor. Bu yüzden kene üzerimizde yürürken farkında olmayabiliyoruz. Gerek çalışma esnasında gerek tabiatta epeyce tecrübem oldu. Bu türlü alanlara çıkıldığı vakit bilhassa kasık, göbek ve eklem bölgeleriyle birlikte tüm bedenimizi kesinlikle denetim etmemiz gerekiyor. Aksi takdirde istenmeyen sonuçlar doğabilir.” tabirlerini kullandı.
BÖLGEDEKİ KKKA AĞIR HADİSELERİ OMÜ’YE SEVK EDİLİYOR
OMÜ Tıp Fakültesi Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Esra Tanyel ise Türkiye’de 2002 yılından itibaren KKKA hastalığının ağır olarak görüldüğüne işaret etti.
Yaz ve bahar aylarında ateş, halsizlik, kas ağrısı, eklem ağrısı ve kanama üzere şikayetlerle başvuran hastalarda KKKA hastalığı ihtimalinin kesinlikle düşünülmesi gerektiğinin altını çizen Tanyel, şöyle devam etti:
“Diş eti ve burun kanaması, iç kanama ve idrardan gelen kan üzere bulgular halinde seyredebilir. Hadiselerimiz nisan ayında gelemeye başladı. Hastanemizde bu yıl kene olayından ötürü dördüncü hastayı yatırdık. Ekim ve kasım aylarına kadar sürecin devam edeceğini düşünüyoruz. Birtakım bölgelerdeki hastanelerde kan temininde önemli dertler olduğundan hastalar bize gönderiliyor. Hastanemiz, ileri tetkik ve özel tedavi gerektiren hastalıklar için yüksek teknoloji içeren eğitim ve araştırma hizmetlerinin verilebileceği altyapıya sahip üst seviye (3. Basamak) olduğu için bölgedeki ağır hastalar buraya sevk ediliyor. Erken devirde gelen hastalara ilaç tedavisine başlıyoruz.”
SAĞLIK ÇALIŞANI HAYATINI KAYBETTİ
Kenelerin çalılık ve kısa otlarda bulunabildiğini belirten Tanyel, “Pantolon paçasından yahut tişört kolundan kene bize tutunabilir. Bedenimizin her yerinde kene ısırığı olabilir. KKKA için kenenin illaki ısırması gerekmiyor. Bu virüs ayrıyeten hayvanların üzerindeki kenelerin ezilmesi ve virüs bulaşmış olan kanamalı hastaya temas yoluyla da bulaşabilir. KKKA hastalığına teşhis kan örneğiyle konuluyor. KKKA’dan ötürü yüzde 5 civarında vefat oranı mevcut. Yıllar içerisinde olay sayıları azaldı. Bu bölgede 2009-2012 yılları ortasında çok sayıda olayla karşı karşıya kaldık. Sağlıkçılar, hastalığın kendilerine bulaşmaması için epey dikkatli olmalı. Evvelki yıllarda KKKA hastasının iğnesinin batmasından ötürü sıhhat çalışanı arkadaşlarımızı kaybettik. Münasebetiyle bizler için kıymet arz eden bir bahis.” açıklamasında bulundu.
Kene hadiselerine nasıl tedbir alınacağı ve hadise ile karşılaşıldığında ne yapılması gerektiği hakkında da bilgi veren Tanyel, şunları kaydetti:
“Yeşil alanlarda uzun kollu kıyafetler tercih edilmeli. Pantolon paçaları açıkta kalmamalı. Mümkünse açık renk kıyafetler tercih etmeliyiz. İmkan varsa böcek kovucu sprey ve losyonlar kullanılmalı. Meskene döner dönmez tüm beden denetim edilmeli. Kene ısırmışsa bedenimizden cımbızla çok sıkmadan oynatarak yavaşça çıkarmalı. Mümkünse kene bir bütün halinde çıkarılmalı. Kişi kendisi çıkaramazsa süratlice en yakın sıhhat kuruluşuna gitmelidir. Bedende ne kadar çok kalırsa o kadar çok kan emiyor. Kanı emdikten sonra tükürüğündeki virüsü de bedene enjekte ediyor. Kenenin üzerine gaz yağı, akaryakıt, çamaşır suyu dökülmesi uygun değildir zira bu üzere durumlarda virüsün bulaşma riski artmış oluyor.”
