Konya’da seçim: Kale ilk defa bu kadar sert test edilecek
KONYA – Türkiye’nin “tarihi” seçimine 9 gün kaldı. Geri sayım başlarken iktidar da muhalefet de seçmenleri son ikna çeşidinde. Türkiye’nin en büyük yüzölçümüne sahip ili Konya, Ulusal Görüş geleneğinin esaslı olduğu kentlerin başında geliyor. AK Parti’nin kurulduğu günden bu yana güçlü olduğu kentte geçmiş devirlerde görülen seçim havası yok. Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı ortasında Türkiye genelinde yaşanan rekabete ve ekonomik meselelere dikkat çekenler “kalenin” birinci sefer bu kadar sert test edileceğini belirtiyor.
KONYA’NIN TEMEL PROBLEMLERİ NELER?
Tarım ve buna bağlı endüstrinin geliştiği Konya’da yaklaşık 2,5 milyon kişi yaşıyor. “Türkiye’nin tahıl ambarı” olarak nitelendirilen kentte tarım dalında geriye gidiş ve kuraklık en büyük sorun olarak dikkat çekiyor. Türkiye genelinde gözlenen işsizlik yeniden yaygın sıkıntılardan biri olarak kayda geçerken genç işsizliğin her geçen gün daha da arttığı söz ediliyor. Sarsıntı nedeniyle ağır göç alan kentte yükselen kiralar da barınma problemini beraberinde getiriyor.
. KONYA’DA DİKKAT ÇEKEN ADAYLAR KİMLER?
Yaklaşık 1,5 milyon seçmenin 14 Mayıs’ta sandık başına gideceği Konya Meclis’te 15 sandalye ile temsil ediliyor. Konyalı bakanlardan Murat Kurum’un kentte aday gösterilmemesine mana veremediklerini tabir eden AK Partililer bunun motivasyonlarını olumsuz etkilediği görüşünde. Hali hazırda Konya Milletvekili olan Avukat Tahir Akyürek AK Parti’nin Konya birinci sıra adayı olurken, öteki milletvekilleri Orhan Fazilet ikinci sıradan, Selman Özboyacı ise üçüncü sıradan aday olarak gösterildi. Cumhur İttifakı ortağı MHP’nin listesi de değişmedi, Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı birinci sıradan aday oldu. MHP’nin ikinci sıra adayı ise geçmişte Meclis’te ve partide misyonlar alan milletlerarası münasebetler alanında çalışmaları olan Konur Alp Koçak olarak belirlendi.
CHP’nin “Konyalı” adayları öne çıkardığına dikkat çekenler “kabul edilebilir” ve “karşılığı olacak” listenin CHP’de olduğunu vurguluyor. Konyalı olan Ahmet Davutoğlu liderliğindeki Gelecek Partili isimlerin CHP listelerinden seçime girdiği Konya’nın CHP listesinde ittifakın öbür bileşenleri DEVA ve Saadet Partili aday ise yer almadı. CHP’nin birinci sırasında, partinin vilayet başkanlığı vazifesini üstlenen Barış Bektaş yer alırken ikinci sıradaki aday Gelecek Partisi Konya Kurucu İl Başkanı Hasan Ekici oldu. CHP Gençlik Kolları Başkanı Genç Osman Killik’in üçüncü sıradan aday gösterildiği Konya’da, geçmişte AK Parti’den Milletvekilliği yapan ve bugün Gelecek Partisi’nde yer alan Ömer Ünal dördüncü sıradan aday gösterildi.
. İYİ Parti’nin Konya’daki birinci sıra adayı ise futbol dünyasının yakından tanıdığı, teknik yönetici Ünal Karaman oldu. İYİ Parti Konya Milletvekilliği yapan Fahrettin Yokuş ikinci sıradan aday gösterilirken üçüncü sırada misyonu başında geçirdiği rahatsızlık sonucu vefat eden İYİ Parti Konya Vilayet Lideri Gökhan Tozoğlu’nun eşi Selin Tozoğlu yer aldı.
Konya’da Yeşil Sol Parti’nin birinci sıradaki milletvekili adayı Cihanbeyli Gölyazı beldesinde belediye başkanlığı yapan Mulla Ṣimṣek olurken ikinci sırada Emine Duymaz yer aldı. Türkiye İşçi Partisi (TİP) Konya İl Başkanı Bilal Ortakalaycı partisinin kentten birinci sıradaki milletvekili adayı olurken ikinci sırada Pınar Babir aday olarak gösterildi.
. GAZETECİ İŞKAN: KALE BİRİNCİ SEFER SERT TEST EDİLECEK
Konya’da geçtiğimiz yıllardan farklı olarak daha sönük bir seçim atmosferinin olduğunu tabir eden gazeteci Kerem İşkan’a nazaran Konya Ulusal Görüş’ün markası pozisyonunda. Konyalı seçmenlerin tavrını kendi oluşturduğu markaya aidiyet hissiyle birlikte okumak gerektiğini tabir eden İşkan, “Konya’ya Türkiye’den bakıldığında ‘yobaz’ üzere nahoş yakıştırmalar yapılıyor. Bir insan marka oluşturursa o markaya aidiyet duyar” dedi.
Konyalıların seçimlerden evvel sessiz olduğunu tabir eden İşkan, “Konya AK Parti’nin kalesi olmuştur, kale birinci kere bu kadar sert test edilecek bu seçimlerde” diye konuştu. İşkan değerlendirmelerini şöyle sürdürdü:
“AK Parti’den çok önemli bir kopuş olacağını düşünmüyorum. Tayyip Erdoğan ve Ulusal Görüş kodları üzerinden Konya’nın markasının ardında duracağını düşünüyorum. Bilhassa gençlerin CHP’ye hakikat hareketliliğini gördük. İYİ Parti ikinci parti olarak karşımıza çıkıyordu. Başarılı bir vilayet liderinin vefatının ardından İYİ Parti uzunca bir mühlet kendi içine döndü ve takım oluşturma mücadelesi verdi, ancak parti geriledi, ikincilikten üçüncülüğe düştü. Bilhassa bayan seçmenler Meral Akşener ile duygudaşlık kuruyor. Ahmet Davutoğlu’nun AK Parti’den azledilme sürecinde Konya çok büyük bir reaksiyon göstermişti. Davutoğlu’nun mağdur ve mazlum konumu vardı. Parti kurmasıyla birlikte de bir dayanak görüldü. Bugün geldiğimiz noktada da CHP listelerinden partisinin seçilebilecek yerlerden yarışa girdiğini görüyoruz. Gelecek Partisi kendini birinci defa sandıkta test edecekti lakin ittifakla yarışa girdiği için yeniden bu sonucu göremeyeceğiz.”
Kerem İşkan ‘MARKASININ GERİSİNDE DURUR’
Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ın Konya’dan yüksek oy oranına ulaşacağını söz eden İşkan, Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’na dair, “Konya’da gençler ortasında Kemal Kılıçdaroğlu’nun sempatisinin yükseldiğini görüyoruz” sözlerini kullandı. Türkiye genelinde yaşanabilecek bir iktidar değişikliği halinde Konya’nın buna nasıl tepki vereceği sorusu üzerine İşkan, “Konya uzun yıllar iktidarlara karşı muhalif partilerle direnmeyi bilmiş bir kenttir. ANAP iktidarları devrinde de Konya belediyeleri Refah Partisi, Saadet Partisi üzere bir şey yaşadı. Konya’da kodlar Orta Anadolu’daki kimi kentler üzere değildir. Gelenek kodu üzerinden markasının ardında durur. İktidarlar da değişse ana kodları değiştirmede uzun mühlet direnir. ‘İktidar değişirse biz de iktidara adapte olalım’ diyerek öteki vilayetlerin gösterdiği süratli tepkisi veremeyebilir” diye konuştu.
SUSKUNLUK BİR BÖLÜME NAZARAN ‘SESSİZ TABAN DALGAYI’ ANLATIYOR
Konya’da geçtiğimiz seçim devirlerinde sokakta siyaset daha hareketliydi. Bu sefer seçmenlerin büyük çoğunluğunun seçimlere dair konuşmaması ise dikkat çekiyor. Bir kesite nazaran bu suskunluk “Sessiz taban dalgayı” anlatıyor. Muhalefetin yakaladığı ivmenin Konya’da da karşılığının olacağını savunanlar değişim ihtimalini Konya’nın sindirme sürecinde olduğunu belirtiyor. Sokak röportajı sırasında gazetecilere kimlik denetimi yapan polisler, “Bu denetimi yapmamız gerekiyor. Hudut uçları çok gergin, gündem seçim olunca beşerler birbiriyle çatışıyor, hengame çıkıyor” tabirleriyle tabloyu özetliyor.
. ‘SORUN ENFLASYON, NEBATİ’YLE OLACAK İŞ DEĞİL’
AK Parti’ye ve Recep Tayyip Erdoğan’a dayanak vereceğini tabir eden seçmenler bilhassa ekonomik problemlere dikkat çekiyor ve çözüm istiyor. AK Parti seçmeni olduğunu belirten bir taksiciye nazaran AK Parti’nin önünde kusurlarını düzeltme fırsatı var. Konya’da seçimlerde bir sürprizin olmayacağını belirten taksici, “En büyük sorun enflasyon. Kazanıyoruz ancak uçup gidiyor. Nebati’yle falan olacak iş değil. Doları düşürüp enflasyonu indirmeleri gerekiyor. İktisat de düzelirse keyfimiz pek yerinde” sözlerini kullandı.
Piyasanın genel olarak sıkıntılı olduğunu, lakin dünyanın her yerinde benzeri sorunların yaşandığını belirten bir diğer taksici Atakan Köksal’a nazaran kentte seçim heyecanı da yok. AK Parti’nin oy oranının yüzde 70 seviyesinde çıkacağını belirten Köksal, “İnşallah AK Parti alır. Ben parti tutan bir insan değilim lakin gönlüm Erdoğan’dan yana. Niçin Erdoğan? Diyecekler ki ne yaptı. Yapıp yapmaması değerli değil. Hiçbir şey yapmaması bile yurt dışındaki insanların ellerini avuçlarını birleştirtti” diye konuştu.
Atakan Köksal ‘HİÇBİR İKTİDAR ÇOK UZUN MÜDDETLİ İKTİDARDA KALMAMALI, BU KAHIR VERİYOR’
İşçi olarak çalışan Ahmet’e nazaran ise muhalefet ülke idaresinin bir modülü ve olmazsa olmaz. Konya’nın dindar olduğunu ve muhalefet konuştuğu vakit dini açıdan farklı bakıldığını söyleyen Ahmet, “Mahalle baskısı olduğu için konuşmaktan imtina ediyorlar. Devlet dairesindeki çocuğuma ne olur, şurada işimi yaptırır mıyım dertleriyle istediklerini söyleyemiyorlar” dedi.
Seçmen olarak en büyük sorunun “konuşamamak” olduğunu söz eden Ahmet, “İçinde tutmanın bir yararı yok. İnsanların hamasetli olması lazım. Fikrinden ötürü ne hükümet baskısı ne de polis baskısı duyulmaması lazım” dedi. Değişim olması gerektiğini belirten Ahmet, “Hiçbir iktidar çok uzun periyodik iktidarda kalmamalı, bu sıkıntı veriyor. Parti fiyat üzere iktidar tutmak kıymetli değil. Hizmet etmeyeni gönderirsin. Gelen gideni aratırsa gideni tekrar getirirsin. Millet berbatın ne olduğunu bilmeden iyiyi anlayamaz” sözlerini kaydetti.
Ahmet ‘SELAM VERİYORSUN BORÇLU ÇIKIYORSUN, LAKİN EN YETERLİSİ AK PARTİ’
İlk defa oy kullanacak İsmet Gerçek ise oy vereceği partiyle ilgili kararının şimdi netleşmediğini söyledi. Ekonomik sıkıntıların olduğunu ve 100 liranın dahi bedelinin kalmadığını belirten Yanlışsız, “Eskiden çarşıya çıkınca 100 lirayla yiyorduk içiyorduk. Artık selam veriyorsun borçlu çıkıyorsun. Lakin bence en uygunu AK Parti. Makûs de olsa adam yönetiyor. Oburunun eline geçse daha makus olabilir” diye konuştu.
İsmet Gerçek (Sağda) Siyasetçilere genel olarak güvenmediğini belirten esnaf Burak Atıcı ise, “Hangi partiyi tuttuğum kıymetli değil. Takım tutar gibi parti tutmamak gerek. Benim oyum AK Parti’den yana. AK Parti çok mu düzgün, değil. En azından bayanın başındaki başörtüsüne asılan birileri yok. Bunların kaygısı din” tabirlerini kullandı ve muhalefete reaksiyon gösterdi. Ekonomik sıkıntıların olduğunu belirten Atıcı, “Ekonomik bakımından bir değişime gidilmek zorunda. Beşerler hazır yiyiciliğe çok alışmış. Üretim çok zayıf” dedi.
Burak Atıcı ‘BİZİM OĞLAN KARŞI TARAFA GEÇTİ’
Konya’da AK Parti’de Başbakanlık, bakanlık yapmış olan Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun seçimlere tesiri de merak edilen öbür bir başlık. Konya sokaklarında Davutoğlu’na AK Parti’de haksızlık yapıldığını söyleyenlerin yanı sıra Millet İttifakı’na katıldığı için reaksiyon gösterenler de var. “Bizim oğlan karşı tarafa geçti” tabirlerini kullanan bir Konyalı, “Yıllardır çalmadık kapı bırakmamıştır. Memleketlimizdir. Fakat arkadaşlarını yolda bırakmayacaktı” tabirlerini kullandı.
14 MAYIS AKŞAMI KARŞILIK BULACAK SORU
Meclis’te 15 milletvekili ile temsil edilen Konya’da cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan’ın güçlü biçimde yarışı tamamlaması bekleniyor. Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun bilhassa gençlerden takviye gördüğü söz edilerek oy oranını arttırması beklenen kentte bir öbür bilinmeyen ise milletvekili dağılımı. AK Parti’nin bir evvelki seçimde Konya’da kazandığı 10 milletvekiline bu seçimlerde erişemeyeceği savunulurken iktidardan kopan 1 ya da 2 milletvekilinin CHP’ye mi GÜZEL Parti’ye mi yoksa MHP’ye mi kayacağı sorusunun karşılığı 14 Mayıs akşamı açığa çıkacak.
. KONYA’DA EVVELKİ SEÇİMLERDE NE OLDU?
Muhalefet temsilcilerinin itiraz ettiği Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin oylandığı 2017 yılında yapılan referandumda Konya’da ‘Evet’in oranı yüzde 72,88 olurken ‘Hayır’ yüzde 27,12’de kaldı.
Yeni sistemin ilk cumhurbaşkanlığı seçimi olan 2018’de Recep Tayyip Erdoğan’ın yüzde 74,2 oy aldığı Konya’da, bu devir CHP’nin cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce ise yüzde 13,7 oy aldı. Meral Akşener’in yüzde 8,2, Selahattin Demirtaş’ın 2,3 oy aldığı cumhurbaşkanlığı seçiminde Temel Karamollaoğlu ise yüzde 1,4 oyda kaldı.
. 2018 milletvekili seçimlerinde de Konya’da Cumhur İttifakı’nın yüksek orandaki oy oranı dikkat çekti. AK Parti’nin yüzde 59,4 ile 10 milletvekili kazandığı kentte, MHP yüzde 15,5 ile CHP ise yüzde 9,7’yle 2 milletvekili temsil hakkı kazandı. Yüzde 9 oranında oy alarak Konya’da 1 milletvekili çıkaran YETERLİ Parti’yi yüzde 3,7’yle HDP ve yüzde 2,3 ile Saadet Partisi izledi.
2019 yılında yapılan mahallî seçimlerde ise AK Parti’nin adayı Uğur İbrahim Altay yüzde 70,53 ile yarışı birinci sırada bitiren isim olurken ikinci sırada yüzde 20,20 ile DÜZGÜN Parti’nin adayı Oğuz Şimşek yer aldı. Lokal seçimlerde Saadet Partisi’nin adayı 4,1 oy alırken HDP ise 2,1 oranında oy aldı.
