Latin Amerika’nın Nabzı: Meksikalı göçmenlerin uzun yürüyüşü
(24-30 Nisan Haftası)
PAZARTESİ
* Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, ABD Lideri Joe Biden ile ABD’de görüştü. Görüşme sonrası Biden, iki ülkenin ortaklaşa başaramayacağı hiçbir şeyin olmadığı açıklamasında bulundu.
Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro ve ABD Lideri Joe Biden * Brezilya Devlet Başkanı Luiz Lula da Silva, Brezilya-Portekiz İş Forumu’na katılmak üzere Portekiz’in başşehri Lizbon’a gitti.
* Peru Devlet eski Başkanı Alejandro Toledo, nüfuz ticareti ve kara para aklama hataları nedeniyle 18 ay mahpus cezası aldı.
* Guatemala Devlet Başkanı Alejandro Giammattei, Çin’in tenkitlerine karşın, Tayvan’a resmi bir ziyarette bulundu. Halihazırda Tayvan’la bağlantı halinde olan tek Latin Amerika ülkesi Guatemala.
* Ekvador Cumhuriyeti’nde cezaevlerinde bulunan mahkumların ailelerinden yüzlercesi bir ortaya gelip cezaevleri şartlarının insanlık dışı olması nedeniyle hükümete dava açtı.
* Kosta Rika Devlet Başkanı Rodrigo Chavez, gardiyanların müsaade günlerinin azaltılmasına ait maddeyi güvenlik güçlerinin protestoları üzerine geri çekti.
* Uruguay’ın San José eyaletinde büyük bir orman yangını çıktı. İtfaiye takımları, yangını söndürmek için ağır biçimde çalışırken, rüzgarın dönmesi sonucu, yangının oluşturduğu ağır duman, Arjantin’de de hissedildi.
Meksika, Yukatan, Mavi Delik * Meksika’nın Yukatan Yarımadası açıklarındaki denizde; 274,4 metre derinliğe ve 13.690 metrekarelik bir yüzey alanına sahip, dünyada ikinci en büyük Mavi Delik keşfedildi. Kelam konusu deliğe Maya lisanında Taam Ja (Derin Su) ismi verildi.
* Meksika Ulusal Grubu, Antalya’da düzenlenen Dünya Okçuluk Kupası’nda altın madalya kazandı.
SALI
* Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro öncülüğünde “Venezuela’daki Siyasi Süreç” başlıklı Memleketler arası Konferans, başşehir Bogotá’da başladı. Konferansa Amerika, Afrika ve Avrupa’dan 19 ülke katılıyor.
“Venezuela’daki Siyasi Süreç” başlıklı Memleketler arası Konferans, Kolombiya, Bogota * Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernández, 2024 yılında yapılacak olan Devlet Başkanlığı seçimlerinde aday olmayacağını açıkladı.
* Arjantin hükümeti; Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’den oluşan ekonomik topluluk BRICS üyesi olmayı amaçladıklarını açıkladı.
* Ekvador Cumhuriyeti’nin Chimborazo eyaletine bağlı Alausí kentinde yaşanan heyelan sonucu 50 kişi hayatını kaybetti.
* Meksika Körfezi’nde bulunan Tabasco kıyısının 25 kilometre açığında 300 milyon varil rezerve sahip olduğu düşünülen bir petrol yatağı bulundu.
* Meksika Deniz Müfettişleri, Pasifik kıyısındaki Manzanillo limanında 11 bin 520 şişe içine gizlenmiş halde 8 bin 640 kilo metamfetamin ele geçirdi.
* Brezilya Dışişleri Bakanı Aloysio Nunes, yaptığı bir konuşmada BM Güvenlik Konseyi’nin meşruiyetini kaybettiğini söyledi.
ÇARŞAMBA
* Arjantin, ithalatını ABD Doları olarak değil Yuan olarak ödeme konusunda Çin ile anlaştı.
* Dominik Cumhuriyeti hükümeti, Haiti’nin neredeyse tamamını kapsayan inançsız ortam nedeniyle hudutlarını kapatıp ek güvenlik tedbirleri alırken, BM’ye de Haiti’ye müdahale etmesi için davette bulundu.
* Brezilya Adalet ve Kamu Güvenliği Bakanı Flávio Dino, tüm ikazlarına karşın antisemitik, faşist ve ırkçı kümeler hakkında gerekli tedbirleri almaması nedeniyle Telegram’ı askıya alma kararı verdiklerini açıkladı.
* Brezilya’nın Paraná eyaletine bağlı Aracuária kentinin 65 yaşındaki Belediye Başkanı Hissam Hussein Dehaini, 16 yaşındaki Kuane Rode Camargo ile evlendi. Evliliğin ardından, Dehaini’nin kayınvalidesine belediyede yöneticilik durumu vermesi ise yansılara yol açtı. Brezilya’da çocuklar, ebeveynlerinin ya da yasal varislerinin müsaadesi halinde, 16 yaşından itibaren evlenebiliyorlar.
* Meksika’nın Chiapas eyaletine bağlı Tapachula kentinden pazar günü ABD’ye gerçek yola çıkan ve çoğunluğu Orta Amerika ülkeleri vatandaşı 3 bini aşkın göçmenden oluşan yaya kervan, 45 kilometrelik yolu tamamladı.
Meksika’nın Chiapas eyaletine bağlı Tapachula kentinden yola çıkan göçmenler. * Bolivya Savcılığı, ülkenin en büyük bankaları ortasında yer alan Banco Fassil’in üç üst seviye yöneticisinin, işledikleri mali kabahatler nedeniyle tutuklanmasına karar verdi.
* Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin 15. ve 19. yüzyılları ortasında 6 milyon Afrikalıyı köleleştirip Latin Amerika’ya götürmesi nedeniyle insanlıktan özür dilemesi gerektiğini söz etti.
* Peru San Marcos Üniversitesi’nden bir küme arkeolog, başşehir Lima’ya 24 kilometre uzaklıktaki Cajamarquilla Arkeolojik Kompleksi’nde 1.200 yıl önceye tarihlenen bir İnka mumyası buldu.
Adela Emilia Ringuelet * Arjantinli astronom Adela Emilia Ringuelet, 93 yaşında hayatını kaybetti. Ringuelet, Arjantin Astronomi Derneği kurucuları ortasında yer alıyordu.
PERŞEMBE
* Brezilya’da, 2 Ocak Pazartesi günü Luiz Lula da Silva, ülkenin Devlet Başkanlığı misyonuna resmen başlamıştı. Eski Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro ise, ülkede uyguladığı faşizan siyasetlerden ötürü yargılanmamak için ABD’ye kaçmıştı. Bolsonaro yandaşları, 8 Ocak’ta başşehir Brasilia’daki Planalto Başkanlık Sarayı’na, Kongre’ye ve Federal Yüksek Mahkeme’ye baskın düzenlemişti. Bu darbe teşebbüsü, gün içinde bastırılmış ve sorumlular hakkında tutuklama kararı çıkmıştı. Bugün, Brezilya ordusundan 29 rütbeli subay, darbe teşebbüsünde rol aldıkları gerekçesiyle misyondan alınıp tutuklandı.
* Meksika’nın en büyük dördüncü karteli olan Clan del Golfo’nun lideri Jobanis de Jesús Ávila Villadiego’nun yardımcısı Jair Vélez, Kolombiya’nın Talaigua Nuevo kentinde yakalandı.
* Kolombiya’nın Norte de Santander eyaletine bağlı Catatumbo kentinde 29 Mart’ta bir askeri müfrezeye düzenlenen akında 10 asker ölmüş, yedi asker de ağır yaralanmıştı. Saldırıyı üstlenen olmamıştı. Bugün, Kolombiya Başsavcılığı; Savunma Bakanı Iván Velásquez, tümgeneraller Helder Fernán Giraldo Bonilla ile Luis Mauricio Ospina Gutíerrez ve Albay John Freddy Correa Gonzáles’i mahkemede söz vermeye çağırdı.
* Dominik Cumhuriyeti Başsavcılığı, eski Çevre Bakanı Orlando Jorge Mera’yı öldürdüğünü itiraf eden Fausto Miguel Cruz’u 30 yıl mahpus cezasına çarptırdı.
* İsviçre bankası Credit Suisse, Ekvador Cumhuriyeti’nin dış borçlarının devlet tahvillerini, 800 milyon dolara satın almayı teklif etti.
* ABD hükümeti, ülkelerine gelecek olan Latin Amerikalı göçmenler için Kolombiya ve Guatemala’da birer göçmen merkezi açacağını açıkladı.
* Dünya Bankası, her 10 Perulu’dan 7’sinin fakirlik düzeyinde yaşadığını açıkladı.
CUMA
* Brezilya Devlet Başkanı Luiz Lula da Silva; Acre’de Araro do Río Amonia, Alagoas’ta Kariri Xocó, Río Grande do Sul’da Río dos Índios, Ceará’da Tremembé da Barra do Mundaú, Avá Canoeiro’da Goiás ve Uneiuxi bölgelerini altı yerli halkın daimi toprakları olarak tescil etti.
Honduras Devlet Başkanı Xiomara Castro * Honduras Devlet Lideri Xiomara Castro liderliğinde toplanan Bakanlar Kurulu “Mali Şeffaflık ve Yasadışı Zenginleşmeye Karşı Mücadele” başlıklı bir maddeyi onayladı. Kelam konusu yasaya nazaran, ülkede en üst seviye bireylerin dahi ferdî varlıkları ve hesapları soruşturmaya açık olacak.
* Kolombiya Savcılığı, ABD yetkilileriyle birlikte yürüttükleri bir operasyon sonucu, milletlerarası kokain ticareti yapan bir organize cürüm örgütünü çökerttiklerini açıkladı.
* Rus bilim insanları, Bolivya’daki bir nükleer merkez için araştırma reaktörünün test montajını tamamladı.
* Arjantin Merkez Bankası, faiz oranını son 20 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 91’e çıkardı. Arjantin’de yıllık enflasyon sayısı yüzde 104,3 düzeyinde bulunuyor.
* Arjantin Ulusal İlaç Besin ve Tıbbi Teknoloji Yönetimi, yılın başından bu yana 48 kişinin vefatına ve 67 bin kişinin de hadise olarak etkilenmesine neden olan dang hummasını yok etmek için, Japonya’nın geliştirdiği TAK-003 isimli ilacı, hafta başından itibaren 4 yaş üstü tüm vatandaşlara uygulayacağını açıkladı.
* Uruguay Senatosu, emeklilik yaşını 65’e çıkaran maddeyi onayladı.
Arjantin-Şili ortak üretimi “Tres Hermanos” (2022) sinema afişi * Bu yıl 45. sefer düzenlenen Memleketler arası Moskova Sinema Festivali’nde En Yeterli Sinema Mükafatı; Arjantin-Şili ortak üretimi “Tres Hermanos” (Üç Kardeş) isimli üretimin oldu. En Âlâ Direktör Mükafatı “Luna Negra” (Kara Ay) sineması ile Meksikalı direktör Tonatiuh García Jiménez’in oldu. En Âlâ Erkek Oyuncu Ödülü’nü ise “Los de Abajos” (Aşağıdakiler) isimli sinemadaki performansıyla Arjantinli aktör Fernando Arce kazandı.
CUMARTESİ
* Kolombiyalı hikaye ve roman muharriri, Nobel Edebiyat Mükafatı sahibi Gabriel García Márquez’in yayımlanmamış olan romanı “Te Veo en Agosto” (Ağustos’ta Görüşürüz) vefatından 10 yıl sonra, 2024 yılında yayınlanacak. Roman; her yıl, annesinin bir adadaki mezarını ziyaret eden ve bu ziyaretlerinden birinde bir adamla tanışan bayanın öyküsünü anlatıyor.
* Kolombiya, Panama ve ABD deniz kuvvetlerinin ortak operasyonu sonucu, Karayipler açıklarında 5,5 ton kokain ele geçirildi.
* Kolombiya hükümeti, Nevado del Ruiz yanardağının her an faaliyete geçme tehlikesine karşı, etraftaki 28 bölgenin acil tahliyesine karar verdi.
* Peru hükümeti, Ekvador Cumhuriyeti hududuna asker konuşlandırmaya başladı.
* Meksika Parlamentosu Senatörü Xóchiti Gálvez Ruiz, Senato oturumunu durdurmak için kendini İdare Kurulu’ndaki koltuğa zincirledi.
Xóchiti Gálvez Ruiz PAZAR
* Paraguay’da bugün, Devlet Başkanlığı seçimleri yapılıyor. Ülke nüfusunun yaklaşık 5 milyonu, yeni devlet liderini seçmek için sandık başına gitti.
* Kolombiya’nın Maripí kentinde bulunan Esmeraldas Santa Rosa Madencilik şirketinin tesisini silahlarla basan 13 kişi, 50 madenciyi rehin aldı. Günün geç saatlerinde olaya müdahale eden güvenlik güçleri, 13 şahıstan sekizini yakaladı, beş kişi ise kaçmayı başardı.
* Ekvador Cumhuriyeti’nin Guayaquil kentinde, cumartesiyi pazara bağlayan gece, bir küme silahlı kişinin etrafa rastgele ateş açması sonucu yedi kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı.
* Arjantin’in Başşehri Buenos Aires’te Milletlerarası Kitap Fuarı, 47. sefer kitapseverlerle buluşuyor.
El Castigo (2022) * Arjantin-Şili ortak imali “El Castigo” (“Penaltı”) isimli sinema, Pekin Sinema Festivali’nde En Güzel Sinema Ödülü’nü kazandı.
* Küba’ya resmi bir ziyarette bulunan Rusya Devlet Duması Başkanı Viacheslav Volodin, 30 Eylül – 2 Ekim tarihleri ortasında; Rusya’nın, Latin Amerika Milletlerarası Parlamento Konferansı’na mesken sahipliği yapacağını duyurdu.
Bir evsiz adamın kıssası:
Brezilya’nın Río de Janeiro kentinde yaşayan bir evsiz adam, bu hafta içinde sokak ortasında ani bir sıhhat sorunu yaşadı. Etrafta bulunanlar, evsiz adamı bir hastanenin acil servisine götürüp bıraktılar. Evsiz adam, acil serviste müşahade altına alınmayı beklerken; kapıda onu, gerçek-sadık dostları bekliyordu.
