Macron Batıya yine sırtını döndü… Konu: Çin

ABD’nin Hint-Pasifik bölgesinde Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne (NATO) emsal ittifaklar inşa etmesinin üstüne NATO’nun Japonya’da irtibat ofisi açma planı haber alınırken, bu gelişmelerden ittifak üyesi Fransa’nın rahatsız olduğu belirtildi.

Fransa bir müddettir ABD güdümlü NATO siyasetlerine muhalif tutum alıyor.

Fransa daha evvel de Ukrayna’ya Avrupa’nın Tayvan krizine karışmaması gerektiğini belirtmişti. Fransa’nın Ukrayna’ya gönderilen mühimmatın parasını istemesi de gündem olmuştu.

“ADI ÜZERİNDE KUZEY ATLANTİK”

Financial Times’a (FT) konuşan Fransız yetkililere nazaran NATO’nun gelecek yıl Japonya’nın başşehri Tokyo’da irtibat ofisi açma planlarını onaylama konusunda isteksiz olan Fransa, NATO’nun erişimini tüzüğünde belirtilen bölgeyle, yani Kuzey Atlantik’le sınırlaması gerektiği görüşünde:

“Kuzey Atlantik’in kısaltması manasına gelen NATO’nun kapsamı, tüzüğün hem V. hususu hem de VI. hususu tarafından alenen Kuzey Atlantik’le sonlandırılmaktadır.”

“Bölgedeki hiçbir ülkede NATO irtibat ofisi bulunmuyor. NATO’nun bölgede durumsal farkındalığa muhtaçlığı varsa, temas noktası olarak belirlenen büyükelçilikleri kullanabilir”

“PARİS AYLARDIR MÜZAKERELERİ SEKTEYE UĞRATIYOR”

Gazeteye konuşan probleme müdahil bireyler, Fransa’nın tavrının ‘NATO’nun Japonya ofisiyle ilgili aylardır devam eden müzakereleri karmaşık hale getirdiğini’ söyledi.

İçerden Fransız yetkililer, “Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, NATO-Çin tansiyonuna tırmandıracak rastgele bir plana katılma konusunda temkinli” vurgusunu yaptı. Buna nazaran Elysee Sarayı, hususun NATO üyeleri ortasında tam istişare edilmeden basında yer almasından da şad değil.

MACRON: ‘BÜYÜK KUSUR OLUR’

Nisandaki Çin ziyaretini ‘Avrupa’nın ABD’nin buyruk eri olmaması ve stratejik özerkliğini kazanması’ iletisiyle tamamlayan Fransa Cumhurbaşkanı, NATO’nun Kuzey Atlantik’in ötesine genişlememesi gerektiği bildirisi da veriyor. Macron, geçen haftaki açıklamasında, “NATO’yu spektrumunu ve coğrafyasını genişletmeye zorlamakla büyük yanılgı yaparız” dedi.

NATO’nun Japonya’da irtibat ofisi açabilmesi için 31 NATO üyesinin oybirliğiyle onayı gerekiyor. Yani Fransa’nın bunu engelleme potansiyeli var. Paris’in konumuna ait haberler, Macron’un Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’le görüşme maratonunu ‘Avrupa’nın ABD’yi takip ederek Tayvan konusunda Çin’le çatışmaya girmemesi’ kelamlarıyla tamamlamasından 2 ay sonra patlak verdi.

‘ASYA’DA TİPİNİN BİRİNCİ ÖRNEĞİ OLACAK’

NATO’nun bilhassa Anglo Sakson üyeleri, Çin ve Kuzey Kore gerekçesiyle Hint-Pasifik bölgesinde varlıklarını tahkim ederken, geçen ay Nikkei Asia, Japonya Dışişleri Bakanı Yoşimasa Hayaşi’nin ‘Asya’da cinsinin birinci örneği olacak NATO irtibat ofisine mesken sahipliği yapma konusunda görüşmeler yürüttüklerine’ dair kelamlarını aktarmıştı.

ÇİN’DEN JAPONYA’NIN SAVAŞ VE İNSANLIK HATASI SİCİLİNE ATIF

Buna Çin’in birinci tepkisini veren Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, “Asya, jeopolitik rekabet için bir güreş alanı değil… NATO’nun Asya-Pasifik’e gerçek devam eden saldırganlığı ve müdahalesi, kaçınılmaz olarak bölgesel barış ve istikrarı baltalayacak ve kamp çatışmasını körükleyecek” ihtarını yapmıştı. Akabinde Japonya’nın 20. yüzyılın birinci yarısında Asya’da işgal, savaş ve insanlık cürmü siciline atıfla “Saldırganlık geçmişi göz önüne alındığında askeri güvenlik konusunda daha dikkatli olması lazım. Asya-Pasifik, kamplaşma ihtilafları ve askeri çatışmaları beğenilen karşılamaz” ikazında bulunmuştu.

‘NATO’NUN HİNT-PASİFİK ANGAJMANINI RESMİLEŞTİRİR’

FT’ye konuşan Milletlerarası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nün (IISS) Japonya uzmanı Yuka Koşino ise Tokyo ofisi planını ‘NATO’nun Hint-Pasifik angajmanını resmi ve sürdürülebilir hale getireceği’ gerekçesiyle destekledi.

2007’den beri pişirilmeye çalışılıyor…

Japonya’nın Dışişleri Bakanı Hayaşi’nin “Görüşme halindeyiz, lakin şimdi hiçbir detay kesinleşmedi”, ABD Büyükelçisi Koji Tomita’nın “Açılmasını destekliyoruz” diye kelam etmekle ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in ima etmekle yetindiği NATO irtibat ofisi, 2007’de periyodun Başbakanı Şinzo Abe’nin NATO merkezini ziyaretinden beri gündemde. Haziran 2022’de bir NATO tepesine katılan ilk Japonya lideri olan Başbakan Fumiyo Kişida’nın, gelecek ayki NATO doruğunda de hazır bulunması bekleniyor.

STOLTENBERG’E NAZARAN ‘ASYA DEMEK AVRUPA DEMEK’

Geçen hafta “Asya’da olan biten Avrupa için, Avrupa’da olan biten Asya için kıymetli ve bu nedenle NATO müttefiklerinin Hint Pasifik partnerleriyle ortaklığımızı güçlendirmesi daha da önemli” diye konuşan Stoltenberg, tam yerini söylemeden, ‘bir NATO irtibat ofisi için talep olduğundan, kurma mümkünlüğünü araştırdıklarından’ kelam etti.

HİNT-PAFİSİK’E GÖZ DİKTİLER

Haziran 2022 Madrid Doruğu’nda kabul ettiği yeni Stratejik Konsept evrakında Rusya’yı ‘en kıymetli ve direkt tehdit’ olarak sınıflandırırken, Çin’i birinci kez ‘tehdit unsuru’ diye niteleyen NATO, Hint-Pafisik’i 2030 Gündemi’nin en değerli unsurlarından biri yaptı.