Madenlerde uyuşturucu kullanımı: Tedariği çok ciddi boyutta

TBMM’deki Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu’nda sunum yapan Polyak Eynez Güç Üretim Madencilik Sanayi ve Ticaret Şirketi İş Sıhhati ve Güvenliği Müdürü Engin Kahraman, madenlerdeki uyuşturucu kullanımına dikkat çekerek, “Özellikle madenlerde unsur bağımlılığıyla ilgili bir başlık atılıp bu bahsin da bir halde incelenmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi. Şirketin genel müdürü Serkan Bahçekapılı ise “Satışı, kullanımı, tedariği çok önemli boyutta ve bununla çok önemli çabalarımız var. Ancak biz bu bahiste biraz yalnız kalıyoruz” diye konuştu.

Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) ilişkin maden ocağında 14 Ekim 2022 tarihinde 42 madencinin hayatını yitirmesiyle sonuçlanan grizu patlamasının akabinde TBMM’de kurulan Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu’nda dün maden şirketi yöneticileri sunum yaptı.

Polyak Eynez Güç Üretim Madencilik Sanayi ve Ticaret Şirketi İş Sıhhati ve Güvenliği Müdürü Engin Kahraman, madenlerde uyuşturucu kullanımının araştırılmasını isteyerek, “Özellikle madenlerde husus bağımlılığıyla ilgili bir başlık atılıp bu mevzunun da bir biçimde incelenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Madencilikte birçok riskten bahsediyoruz, idareden bahsediyoruz ancak husus bağımlılığı konusunda mevzuatımızda hiçbir çalışma yok” dedi.

‘Satışı, kullanımı, tedariği çok önemli boyutta’

CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Kahraman’a, “‘Madde bağımlılığı’ derken neyi kastettiniz” diye sordu. Kahraman, “Uyuşturucu. Uyuşturucu çok önemli bir risk” diye cevap verdi. Şirketin genel müdürü Serkan Bahçekapılı ise şunları söyledi:

“Uyuşturucu efendim. Satışı, kullanımı, tedariği çok önemli boyutta ve bununla çok önemli gayretlerimiz var. Ama biz bu bahiste biraz yalnız kalıyoruz. Zira bizim belirleyici, yapabileceğimiz bir şey yok. Zira beşerler bunu kullanarak yer altına girdiğinde çok önemli iş güvenliği sorunları çıkıyor.”

Komisyon Lideri Taner Yıldız ise Bahçekapılı’ya, “Sendikalardan bu konuda yardım istediniz mi” sorusunu yöneltti. Bahçekapılı ise yardım istediklerini ve uyuşturucu kullanan bireylerin kendilerine bildirilmesini talep ettiklerini söyleyerek, “Bu çok fazla var Sayın Başkan’ım. Yani bu, yalnızca Polyak Eynez’e has bir şey değil. İmbat Madencilik, Demir Export, yani o bölgedeki firmaların hepsinin yaşadığı sıkıntı” diye konuştu.

‘Adamı öldürmeye gidiyor’

Bahçekapılı, yaşadıkları bir olayı da şöyle anlattı:

“Adam ocağa girip o hâlde… Bakın, bir örnek anlatayım size; bu türlü bir eleman, olağan biz bunu sonra tespit ediyoruz, yer altında, çok alakasız bir yerde arkadaşıyla tartışıyor ve arkadaşının başına kazmayla vuruyor, adamı öldürmeye gidiyor. Biz işte olaya şey oluyoruz; alıyoruz onları, bir bakıyoruz adam uyuşturucu almış. Artık, bu adam o adamı orada öldürse bu bir iş kazası olarak geçecek ve ölümlü kaza.”

‘Ben demiştim’ iletisi vermek gerçek değil’

Komisyonda İmdat Madencilik Güç Şirketi ismine da Genel Koordinatör Gökalp Büyükyıldız ve Genel Müdür Yardımcısı Aygün Ekici sunum yaptı. İmdat Madencilik’in sunumunda şu değerlendirmelere yer verildi:

“Son yıllarda maalesef büyük maden kazalarında çoklu ölümlerle karşılaşıyoruz. Bunun son örneğini Amasra’da yaşadık. Bu kazalar, doğal olarak toplumdaki iş güvenliği hassasiyetini artırmaktadır. Fakat kaza sonrasında yapılan değerlendirmelerde ‘ben demiştim’ iletisi verilerek sonuç üzerinden konuşmanın da çok hakikat olmadığını düşünüyoruz. En son Amasra kazasında, bir görüşe nazaran kazanın sebebi az personel çalıştırıldığına bağlanırken Soma kazasında öbür bir görüşe nazaran ölümlerin daha fazla oluşu, çok personel çalıştırılmasına bağlanmıştır. Bunun çok güzel irdelenmesi lazım.

‘Kesintisiz bir mesleksel eğitim’ modeli

Maalesef bugün madencilik, öbür kesimlerde iş bulamayan ve toplumun en düşük eğitim düzeyindekilerin çalışmak zorunda kaldıkları bir daldır. Günümüzde bilim ve teknolojinin gelişimi ile birlikte üretim usulleri ve çalışma bağları değişmiş, emek-yoğun çalışmadan teknoloji-yoğun çalışmaya geçilmiş ve nitelikli orta elemanlara muhtaçlık daha da artmıştır. Dalın, işini severek ve heyecan duyarak yapan, mesleksel aidiyet duygusu son derece yüksek ve çok düzgün mesleksel eğitimden geçmiş nitelikli çalışan profiline muhtaçlığı vardır. Bu kapsamda, madenciliğin, makul bir geçiş devrinden sonra ve gereksinime nazaran liseden başlayarak üniversiteye kadar ‘kesintisiz bir mesleksel eğitim’ modeliyle tercih edilen bir meslek kısmı haline getirilmesinin gerçek olacağını düşünüyoruz.”