Yemek yemek mi seks mi? İşte bütün mesele bu!
Cell Metabolism mecmuasında yayınlanan bir araştırmada bilim insanları, aç farelerin beyinlerinin iştahı bastıran bir hormon olan leptin ile uyarıldığında, yeme-içme yerine karşı cinsle etkileşime girmeyi seçtiğini buldu.
Almanya’daki Köln Üniversitesi Kliniği’nde sinirbilimci olan kıdemli müellif Tatiana Korotkova, “Bir seferde sadece bir davranışı takip edebiliyoruz, bu nedenle beynimizin en ödüllendirici davranışın ne olacağını yahut en acil gereksinimimizin ne olacağını bir formda hesaplaması gerekiyor” diyor.
Korotkova’nın takımı, yeme, içme, toplumsallaşma ve çiftleşme üzere doğuştan gelen davranışların hiyerarşisini aydınlatmak için beynin ana “beslenme merkezlerinden” biri olan lateral hipotalamustaki nöronları gözlemledi ve uyardı.
Araştırmacılar, leptin reseptörlerini taşıyan nöronlara ve açlık ve susuzlukla ilişkili iki hormon olan nörotensin üreten nöronlara odaklandılar.
Şaşırtıcı bir biçimde, bu nöronların toplumsal davranışa rehberlik etme ve farelerin beslenme ve toplumsal gereksinimlerini dengelemelerine yardımcı olma ile de ilgili olduklarını keşfettiler.
Aynı vakitte Köln Üniversitesi’nde bir sinirbilimci olan, araştırmanın müelliflerinden Anne Petzold, “Yan hipotalamusun beslenmeyi, toplumsal davranışlarla ilişkilendirdiğini bulmak bizi hayrete düşürdü” diyor. “Leptin reseptörü nöronlarını aktive etmek, farelerin akut açlığa yahut susuzluğa karşın toplumsal etkileşime öncelik vermesini sağlıyor. Bu biyolojik olarak mantıklı zira çiftleşmek için partner bulmak her vakit kolay değil, bu nedenle kişinin çiftleşmeye dahil olabilmesi için açlığı yahut susuzluğu görmezden gelmesi gerekiyor” dedi.
Araştırmacı takım, farelerin önceliklerinin açlık düzeylerine nazaran nasıl değiştiğini görmek için yiyeceğe sınırsız erişimi olan farelerin davranışlarını “akut aç” fareler (yiyecekleri bir gecede kısıtlanmış) ve “kronik olarak aç” fareler (yiyecekleri tükenmiş) ile karşılaştırdı (5 gün mühletle yiyecekleri kısıtlandı).
Leptin reseptörü nöronlarının, fareler yemek yediklerinde inhibe edildiğini ve karşı cinsten farelerle (potansiyel eşler) etkileşime girdiklerinde aktive olduklarını, fakat birebir cinsiyetten farelerle etkileşime girdiklerinde aktive olmadıklarını buldu.
Daha sonra araştırmacılar, nöronları seçici olarak uyarmak için ışık ve kimyasal sinyaller kullandılar; bu, bu aktivasyonun farelerin davranışını değiştirip değiştirmediğini ve nasıl değiştirdiğini gözlemlemelerini sağladı.
Leptin stimülasyonunun, çoklukla yemek yemekten çok sosyalleşmeyle ilgilenen tok farelerin davranışları üzerinde çok az tesiri oldu, fakat araştırmacılar akut aç farelerin leptin reseptör nöronlarını aktive ettiklerinde öncelikleri değişti: Fareler yemeğe daha yavaş yaklaştılar, daha az yediler. Ve potansiyel eşlerle toplumsallaşmak için daha fazla vakit harcadı.
