7 yıl geçti, Ankara Gar Katliamı’nda sorumlular yargılanmadı

103 kişinin hayatını kaybettiği Ankara Tren Garı Katliamı’nın üzerinden 7 yıl geçti. Katliamdan evvel 62 başka istihbarat notu olması, canlı boma Yunus Emre Alagöz’ün ailesiyle vedalaştığının tespit edilmesine rağmen Gar katliamını önleyecek hiçbir önlem alınmadı. Miting için Ankara girişlerinde canlı bombaları durduracak arama noktaları devre dışı bırakıldı. Ortadan geçen vakitte katliamda ihmali olan tek bir kamu vazifelisi dahi yargılanamadı.

10 Ekim 2015 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük katliamlarından biri Ankara’da yaşandı. Emek, Barış, Demokrasi Mitingi için Ankara Tren Garı Meydanı’nda buluşan binlerce kişinin ortasında giren iki IŞİD’li canlı bombanın düzenlediği terör saldırısı sonucunda 103 kişi hayatını kaybetti, 500’ün üzerinde kişi yaralandı. DW Türkçe, katliamın 7’nci yıldönümünde olaya mercek tuttu.

Katliam nasıl gerçekleştirildi?

Suriye hududunu geçen ve Gaziantep’teki örgütün hücre konutunda intihar yeleklerini giyen Yunus Emre Alagöz ve yanındaki yabancı asıllı IŞİD’li, 9 Eylül 2015 akşamı, Ankara’ya hakikat yola çıktı. Canlı bombaları taşıyan aracı IŞİD’in Gaziantep buyruğu Yunus Durmaz’ın yardımcısı Halil İbrahim Sakin kullanırken, başka bir örgüt üyesi Yakup Şahin ise ikinci bir araçla önde eskortluk yapıyordu. Yakup Şahin, Adana’da iki sefer tıpkı polis çevirmesine yakalanmasına rağmen durumundan şüphelenilmedi ve geçişine müsaade verildi. Canlı bombaları taşıyan araç ise problemsiz geçti.

Katliamda ihmaller nelerdi?

Ankara Tren Garı, “göz nazaran göre” yaşanan bir katliam oldu. Akına ait onlarca istihbarat uyarısı Emniyet’in elinde olmasına rağmen hiçbir tedbir alınmadı. Ankara’da düzenlenen benzeri mitingiler için kent girişlerinde sıkı güvenlik aramaları yapılırken, 10 Ekim öncesinde ise başkentte girişlerdeki arama noktaları kaldırıldı. Hem mitinge gelenler, hem de IŞİD’li canlı bombalar, yolda durdurulmadan Ankara’ya geldi. Miting için 2 bin 44 polis görevlendirilmişken, toplanma alanı olan Gar etrafında sadece 129 polis vardı. Gar Meydanı’ndaki toplanma alanına gelenler de aranmadı.

10 Ekim’den evvel Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat ve Terörle Çaba Daire Başkanlığı tarafından, IŞİD’in canlı bomba saldırısı düzenleyeceğine yönelik istihbarat alındı. İstihbaratta, “DEAŞ’ın yapmaya karar verdiği büyük bir aksiyon için seçtiği kümesi Suriye’deki bir kampta özel eğitime aldığı, aksiyonun uçak-gemi kaçırma ya da miting-kalabalık yerde çok sayıda canlı bomba patlatma halinde olabileceği” uyarısı yapıldı. Lakin istihbarat ciddiye alınmadı ve gerekli üniteler uyarılmadı. İçişleri Bakanlığı’nın katliamdaki ihmallere ait yürüttüğü soruşturma kapsamında Emniyet ve MİT’in IŞİD’in terör saldırısı düzenleyeceğine ait 62 farklı istihbarat notu geçtiği tespit edildi.

Emniyet’in canlı bomba listesinde yer alan ve “terör nitelikli kayıp şahıs” olarak aranan Yunus Emre Alagöz’ün yapılan telefon dinlemelerinde ailesiyle vedalaştığı dahi belirlendi. Üstelik Alagöz’ün kardeşi Pir Abdurrahman Alagöz, 20 Eylül 2015’te Suruç katliamını yapan kişiydi. Bu istihbaratlara karşın, 14 Eylül 2015’te yapılan güvenlik toplantısında miting iptal edilmedi. Miting öncesinde ise Emniyet sırf kendi işçisini “canlı bomba akınlarına karşı hassas olunması” tarafında uyarırken, mitingi düzenleyenlere haber verilmedi.

İhmaller sırf bununla sonlu değildi. Canlı bombalara eskortluk yaparak Ankara’ya getiren Yakup Şahin’in katliamdan 11 evvel Gaziantep’in Nizip ilçesinde bir gübre bayisinden amonyum nitrat almaya çalıştığı Emniyet tarafından tespit edildi. Gübre bayisi sahibinin ihbarı üzerine kamera imgelerinden kimliği tespit edilen Şahin hakkında gözaltı kararı çıkarılmadı. Şahin, bu sayede Ankara’ya problemsiz ulaşabildi. Üstelik Emniyet’in ihmalini gösteren bu durum, Ankara Gar katliamı evrakında 1,5 yıl boyunca saklandı ve buna ait evraklar mahkemeye bu müddette gönderilmedi.

İhmali olan kamu vazifelileri yargılandı mı?

Ankara Tren Garı katliamının akabinde ihmali olan kamu vazifelileri tarafından hem idari hem de isimli soruşturma başlatıldı. İçişleri Bakanlığı müfettişleri, hazırladığı 25 Şubat 2016 tarihli raporda periyodun Ankara Emniyet Müdürü, İstihbarat Şube müdür vekili, TEM Şube Müdürü, eski Güvenlik Şube müdür vekili ve TEM Şubesi C Ofis amirinin ihmalini tespit etti. Raporda, bu isimler hakkında soruşturma müsaadesi istendi. Lakin Ankara Valiliği, soruşturma müsaadesi vermedi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ise soruşturma müsaadesi verilmemesine ait karara itiraz etmeyince, belge dava açılamadan kapandı.

Gar katliamında kimler yargılandı?

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, katliama ait yürüttüğü soruşturma sonucunda ortasına IŞİD’in Türkiye buyruğu olduğu belirtilen İlhami Balı’nın bulunduğu 35 kişi hakkında dava açtı. Sanıklardan 18’i firariyken, 19’u ise tutuklu yargılanıyordu. Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi, 2018’de davayı bitirerek 9 sanığı 101 defa ağırlaştırılmış müebbet mahpus, 11 bin 730’ar yıl mahpus cezasına çarptırdı. Mahkeme heyeti, öteki 5 sanığa “silahlı terör örgütüne üye olmak” hatasından 12’şer yıl mahpus verirken, 4 sanık ise birebir kabahatten 7 yıl 6’şar ay mahpus cezası verdi.

Sanık Erman Ekici’nin “silahlı terör örgütü yöneticisi olmak” hatasından 18 yıl mahpusla cezalandırılmasına hükmeden mahkeme, kelam konusu sanığın 100 kişiyi “kasten öldürme” ve 391 kişiyi “kasten öldürmeye teşebbüs etme” cürümlerinden da yargılanması için kabahat duyurusunda bulunulmasına karar verdi. Ayrıyeten firari 19 kişi hakkındaki evrak da ayrıldı.

Erman Ekici hakkında daha sonra savcılık, insanlığa karşı kabahat ve 100 kişiyi öldürme cürümlerinden iddianame düzenlendi. Ankara Gar katliamı davası firari sanıklar ve Erman Ekici istikametinden hala Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde sürüyor.

Diğer yandan Yargıtay, 9 sanığa verilen 101 sefer ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasını onarken, yaralama kabahatinden verilen birtakım cezaları ise eksik inceleme gerekçesiyle bozdu.

IŞİD’in Gaziantep örgütlenmesi deşifre edildi mi?

Ankara Gar katliamının akabinde yürütülün soruşturma kapsamında Gaziantep’te peş peşe operasyonlar yapıldı. Yakup Şahin’in itirafçı olmasıyla kentte çok ölçüde patlayıcı unsur ve çok sayıda silah ele geçirildi. Bu kapsamda örgütün Gaziantep buyruğu Yunus Durmaz’ın konutuna düzenlenen operasyonda, kullandığı diz üstü bilgisayarı ele geçirildi. Bilgisayardan çıkan örgütsel yazışmalar, IŞİD’in Gaziantep’i işgal planı yaptığını ortaya koydu. Notlarda, IŞİD’in Gaziantep hücrelerine bağlı 150 şahsa canlı bomba, bombalı taarruz ve silahlı eğitim verdiğini söyleyen Durmaz, ayrıyeten bu bireyleri 120 dolar ile 690 dolar ortasında değişen ölçüde maaşa bağladığını da aktardı. Durmaz, Suriye’deki buyruğuna gönderdiği bildirilerde Arapların çalıştığı işyerlerinde Suriye’den getirilen örgüt üyelerinin yerleştirilmesi ve “amel günü”ne kadar saklanması önerisi getirdi.

Yunus Durmaz’ın notları, yeniden IŞİD’in Türkiye genelindeki Alevi köyleri, dernekleri, kiliseleri, yabancı misyon temsilciliklerini, ÇYDD ve ADD şubelerinin adreslerini tek tek tespit ederek fişlediği de anlaşıldı.

Yunus Durmaz, yazışmalarında Suriye’den “Kürt düğünü”ne hareket yapmak için bir canlı bomba istediği de ortaya çıktı. Durmaz’ın bu talebinin, bilgisayarının ele geçirilmesinin akabinde ortaya çıkmasına rağmen, buna ait tedbir alınmadı. 2016 Ağustos ayında Gaziantep’te bir düğüne yapılan canlı bomba taarruzunda 40’ı çocuk 57 kişi hayatını kaybetti.

Yunus Durmaz ve Halil İbrahim Dingin ile sonradan Gaziantep Buyruğu olan Mehmet Kadir Cebael, kendilerine düzenlenen operasyon sırasında üzerlerindeki bombaları patlattı ve “canlı yakalanmalarını” engellendi.

10 Ekim katliamından sonra istifa eden oldu mu?

10 Ekim katliamı, AKP’nin tek başına iktidarı kaybettiği 7 Haziran ile 1 Kasım 2015 tarihleri ortasında gerçekleşti. O devir Başbakan olan Ahmet Davutoğlu, “Terörle gayret konusunda defterler açılırsa birçok insan, insan yüzüne çıkamaz. İleride bir gün Türkiye Cumhuriyeti tarihi yazıldığı vakit en kritik periyotlardan biri 7 Haziran-1 Kasım ortasındaki devir olacaktır” dedi. Fakat Türkiye’nin en karanlık devirlerinden birinde yaşanan 10 Ekim katliamından sonra hükümetten ne bir bakan istifa ederken ne de bir kamu vazifelisi misyonundan alındı.

Alican Uludağ