Hamsi tehlikede : Uzmanlardan ‘hamsi avı yasaklansın’ çağrısı

Denizlerde 1 Eylül’de başlayan balık avı dönemi sürüyor. Karadeniz’de palamut rahmeti ile dönemi açan balıkçılar, hamside umduğunu bulamadı. Karadeniz’de avlanabilir uzunluk uzunluğu 9 santimin altında kalan hamsinin popülasyonunun olumsuz etkilendiği argümanları üzerine bu yıl da av yasağı daveti geldi. Tarım ve Orman Bakanlığı, avlanabilir uzunluk uzunluğunun 9 santimetrenin altındakilerin oranında artış olması nedeniyle geçen yıl İstanbul Boğazı ve Karadeniz’in büyük kısmında her türlü av aracı ve hamsi avcılığına süreksiz mühletle yasak getirmişti.

ODÜ Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Aydın, Karadeniz’de hamsi stokunun tükenme basamağına geldiğini kaydederek, “Karadeniz’de son 5-6 yıldır hamsi stoklarıyla ilgili külfetimiz var. Bu stokların azalmasındaki ana neden de Gürcistan’daki hamsi katliamından kaynaklanmaktadır. Bu Gürcistan’da katliamı yapan da tekrar bizim balıkçı teknelerimizdir. Bizim balıkçı teknelerimiz Gürcistan hududuna giderek orada çok küçük uzunluklardaki hamsileri avlamakta ve balık unu, balık yağı üzere fabrikalara yollamakta. Çok küçük uzunluklardaki hamsi stoklarını katletmemiz, bir sonraki yıla bir karış gelecek olan hamsilerin bir yıl evvel Gürcistan’da yok edilmesine neden oluyor. Şu anda Karadeniz’de neredeyse hamsi stoku yok üzere bir şey. Üzerindeki av baskısından ötürü balıklara büyüme bahtı vermediğimizden ötürü şu anda ortalama 7 yahut 8 santim büyüklüğünde bir stokumuz var. Tezgahlara 9 santim uzunluğunda bir balık geliyor lakin bu gelen balık da bütün gırgır teknelerinde artık elek var. Bu elekten geçirilmiş ve elek üstünde kalan balıklar piyasaya sürülmekte. Bu da 100 kilo yakalanan balığın 10 kilosu tezgaha geliyor, 90 kilosu meyyit vaziyette denize dökülüyor. Hasebiyle burada önemli manada katliam yapılmakta. Hamsi stoklarını geleceğe taşıyabilmek için gelecekte de çocuklarımızın, torunlarımızın bu Karadeniz’deki hamsi stokundan faydalanabilmesi için mutlak suretle bir tedbirin alınması gerekmektedir” diye konuştu.

‘Hamsi avcılığı en az 1 ay yasaklanmalı’

Karadeniz’deki öbür ülkelerle birlikte hamsi stoklarının korunması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Aydın, “Yıllardan beri söylediğim bu hamsi avcılığına bir düzenleme getirmemiz kuraldır. Bu sene de çok acil olarak hamsi stoklarının daha da berbata gitmesini önlemek için hamsi avcılığının yasaklanması gerekmektedir. Türk halkının yediği iki balık var hamsi ve istavrit. Hasebiyle bu iki balığın stoklarına biz bu formda ziyan verdiğimiz vakit Türk halkı artık balık yiyemeyecek duruma gelecektir. Münasebetiyle tek yediği bu balığı da önümüzdeki yıllarda yemekte zorlanacaktır. Hasebiyle bu tedbirlerin en kısa müddette alınması gerekir. Karadeniz’deki öteki ülkelerle birlikte bir ortak konsorsiyum sağlayarak bu katliama bir dur demek zorundayız. Hamsi avcılığı en az 1 ay yasaklanmalı. Bu süreç içerisinde de bakanlığın çalışanları bunun takibini yaparak Karadeniz’e büyük bir stok girerse ya da daha büyük uzunluk kümelerindeki hamsi olursa tekrardan bir düzenleme yapılabilir” dedi.

‘Hamsiyi tutan da uzunluğunu beğenmiyor satan da’

Kentte balıkçılık yapan Burçin Doğan, hamsi uzunluğunu kimsenin beğenmediğini söyleyerek, “Hamsiyi tutan da uzunluğunu beğenmiyor, satan da beğenmiyor fakat yapabilecek bir şey yok. Olan hamsi bu. Su eserlerinin kanununa nazaran uzunluğu tutuyor. Biz de küçük boyutta satmak istemiyoruz lakin tutan da tutmak zorunda satan da satmak zorunda zira yanında çalışanın parasını ödemek zorunda” diye konuştu.

Balıkçı Cemil Türkmen ise “Hamsi avının bir mühlet yasaklanması daha düzgün olur. Zira ince hamsiye kimse artık pek sıcak bakmıyor. Palamut ve çinekop denizler de bu yıl fazla olunca hamsi biraz etkilendi. Onun için hamsi bu sene cılız kaldı. Kuyulardan çıkmadı. Avcılığı yasaklanırsa vatandaş için ileriki yıllar için daha âlâ olur” tabirlerini kullandı.

Balık alan Gülizar Ongunyurt da hamsinin yanlış avlanmadan ötürü büyüyemediğini söyleyerek, “Bence hamsiler büyümedi. Bunun da yanlış avlanmadan kaynaklandığını düşünüyorum. Avcılık için biraz beklenilmesi gerekir” halinde konuştu.

Sezai Baştürk de hamsi avının yasaklanması gerektiğini aktararak, “Çünkü bu deniz eserlerinin korunması gerekir. Şu anda hamsi küçük. Bunun tutulması da bana nazaran ziyanlı. İlerleyen yıllarda biz hamsiyi fakat fotoğraflarda görürüz. Zira bu biçimde avcılık yapıldığı sürece hamsi biter. Her sene yavru toplanırsa ne olur? Hamsi daha yavrulamaz” dedi.

Öte yandan kentteki balıkçı tezgahlarında hamsinin kilosu, 50 liradan satışa sunuluyor.